گزیر

دربارهٔ من:

• 
• مرا بیشتر بشناسید!

آخرین نظردهندگان:

• Anonymous دربارهٔ تماشای ریحان
• لیام دربارهٔ ‎@hrmoh
• سمانه ، م دربارهٔ ‎@hrmoh
• M دربارهٔ شرح یک تجربه: سیانوژن روی گوشی LG Optimus 4X
• مسعود دربارهٔ ‎@hrmoh

مشترک شوید:

ایمیل خود را در جعبهٔ زیر وارد کنید و دکمهٔ اشتراک را بزنید.

جستجو:

مسیر دریایی شیراز به مشهد ;)

سعدی:

نزدیک به همین مضمون: روز باران

پی‌نوشت: ایجاد یک راه آبی میان فارس و خراسان گویا از دغدغه‌های سعدی بوده 😉 . جای دیگری هم به این موضوع اشاره کرده:

ردگیری چشم

احتمالاً در مقالات مربوط به کارآمدی صفحات وب، نقشه‌های گرمایی را دیده‌اید. در این نقشه‌ها نقاطی از صفحه که بیشتر در معرض دید بازدیدکننده‌ی سایت، قرار می‌گیرند با رنگهای گرم (زرد و قرمز) مشخص می‌شوند و نقاط کمتر دیده شده با رنگهای سرد (آبی). به عنوان نمونه این مقاله را در مورد نحوه‌ی حرکت چشم بر روی صفحات وب ببینید که در آن این مسأله طرح شده که بازدیدکنندگان، اغلب، مطالب صفحه را با الگویی شبیه حرف F مرور می‌کنند.

امروز مقاله‌ی دیگری را دیدم که در مورد این موضوع بحث می‌کند که آیا نیاز به اسکرول عمودی برای دیدن ادامه‌ی مطلب در صفحات وب، مانع خوانده شدن مطالب پایینی صفحات توسط بازدیدکننده می‌شود یا نه. جوابش این است که نه، این مسأله مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما برای رسیدن به این جواب، این مطالعه هم مبتنی است بر نقشه‌های گرمایی از نحوه‌ی حرکت چشم بر روی صفحات.

جالب است بدانیم که این نقشه‌های گرمایی -بر خلاف آنچه من تا به حال فکر می‌کردم- نه بر اساس کلیکهای کاربر بر روی لینکهای واقع در نقاط مختلف نظیر نقشه‌هایی که این سایت آمارگیری ارائه می‌دهد، که بر اساس پردازش تصاویر تهیه شده از حرکت واقعی چشم و ترکیب آنها با تصویر صفحه تهیه می‌شوند. اسم این تکنیک ردگیری چشم است و محصولات تجاری و رایگان آماده‌ای برای انجام چنین مطالعاتی وجود دارد که نمونه‌اش این محصول نرم‌افزاری مبتنی بر پردازش تصویر است که از آن در مقاله‌ی اشاره شده‌ی دومی استفاده شده است.

احتمالاً الگوی این نقشه‌ها و همینطور نامشان برگرفته از تصاویری است که توسط دوربینهای مادون قرمز از نحوه‌ی توزیع حرارت در بدن و محیط اطراف جانوران تهیه می‌شود و در مطالعات زیست‌شناسی کاربرد دارد.

ویندوز واقعی را مجازی کنید

چند وقت پیش، ویندوزی که سه یا چهار سالی می‌شد روی کامپیوترم نصب بود با مودم ADSLم مشکل پیدا کرد، به نحوی که نتوانستم مشکلش را حل کنم و مجبور شدم ویندوز جدیدی روی کامپیوتر نصب کنم. روی ویندوز قدیمی نسخه‌ی ثبت شده‌ی نرم‌افزاری را با محدودیت تعداد نصب داشتم که نمی‌شد روی ویندوز جدید (بدون پرداخت هزینه‌ی مجدد) آن را نصب کرد. آن وقتها دوست داشتم راهی پیدا می‌شد تا ویندوز نصب شده‌ی قدیمی را به صورت ویرچوال نگه داشت و از آن نرم‌افزار استفاده کرد.

دیروز وبلاگ لایف‌هکر چنین نرم‌افزاری را معرفی کرده: Disk2vhd. گفتم شاید بعداً دوباره موردش پیش بیاید، اگر اینجا بنویسمش راحت‌تر پیدایش می‌کنم. احتمالاً به درد شما هم می‌خورد.

بحث حقیقت و مجاز شد 😉 ، این بیت حافظ را دیده‌اید که می‌شود آن را به دو صورت کاملاً متناقض خواند؟ (به محل ویرگول توجه کنید):

خوانش دوم (که البته کمی دور از ذهن است و خواندنش سخت‌تر است):

غزل کامل را اینجا بخوانید.

گنجور رومیزی تحت لینوکس

چند روز پیش دوستی در مورد امکان ارائه‌ی نسخه‌ی مکینتاش گنجور رومیزی سؤال کرده بود.

می‌دانستم که به کمک پروژه‌ی مونو می‌توان برنامه‌های دات‌نتی را تحت لینوکس اجرا کرد. پیشتر هم به کمک ابزاری که از سوی توسعه‌دهندگان مونو ارائه شده (اینجا را ببینید)، سازگاری گنجور رومیزی را با مونو تحقیق کرده بودم. تنها ناسازگاری گزارش شده توسط این برنامه خاصیت راست به چپ نوار ابزار برنامه بود که در فهرست در دست اقدامهای پروژه‌ی مونو قرار دارد.

با توجه به آن که مونو نسخه‌ی مکینتاش هم دارد دوستمان را به کد منبع گنجور رومیزی (قابل دریافت از اینجا) و پروژه‌ی مونو ارجاع دادم و قرار شد اگر ایشان به نتیجه رسیدند مرا هم در جریان قرار دهند.

در هر صورت، امروز فرصتی شد تا به کمک دیسک زنده‌ی مونو (قابل دریافت از اینجا) نظریه‌ی امکان اجرای برنامه را تحت لینوکس آزمایش کنم.

نتیجه آن که با جایگزینی اسمبلی مربوط به ارتباط با پایگاه داده‌های SQLite با نسخه‌ی کاملاً Managed (من نسخه‌ی جاری آن را از اینجا گرفتم) بدون نیاز به تغییر کد و در محیط مونو دِوِلپ می‌توان پروژه را باز و کامپایل کرد (جالب آن که یک خط کد زاید را مونودولپ پیدا می‌کند و در موردش هشدار می‌دهد که فکر می‌کنم ویژوال استودیو در موردش هشدار نمی‌دهد) و نهایتاً آن را از طریق این محیط یا به کمک خط فرمان اجرا کرد.

ایراد قابل مشاهده (علاوه بر مشکل راست به چپ منو و نوار ابزار) نحوه‌ی نمایش متون فارسی است که فکر می‌کنم اشکال از دیسک زنده‌ی مونو باشد: با آن که امکان انتخاب زبان فارسی از منوی بوت دیسک زنده‌ی یاد شده وجود دارد من نتوانستم در این محیط فارسی تایپ کنم و فکر می‌کنم بسته‌های زبان فارسی این دیسک ناقص هستند. به همین دلیل، حدس می‌زنم که تحت لینوکسی با پشتیبانی کافی از زبان فارسی بتوان برنامه را به صورت کم اشکال اجرا کرد.

هر چند، پروژه‌ی مونو هنوز گویا کار زیاد دارد. به عنوان نمونه، در صورتی که پنجره‌ی «تنظیمات» گنجور رومیزی را باز کنید و روی دکمه‌ی «تنظیمات پیش‌فرض» کلیک کنید، برنامه بلافاصله بسته می‌شود و در ترمینال چنین خطایی اعلام می‌شود:

با این وصف، احتمالاً می‌توان به زودی مستقل بودن از سیستم عامل را به ویژگیهای برنامه‌های دات‌نتی اضافه کرد که پیش از این از جمله خاصیتهای منحصر به فرد برنامه‌های مبتنی بر جاوا بوده (و البته به دلیل نقائصش یا احتمالاً به دلیل حسادت برنامه‌نویسان سایر سکوها برایش جُکهایی مثل این ساخته‌اند: جاوا: یک بار بنویسید، همه جا اشکالش را بیابید!، یا این یکی).

پی‌نوشت: با لینوکس OpenSUSE نگارش ۱۱.۱ به صورت نصب کامل (که امکان تایپ عربی داشت) هم امتحان کردم. نتیجه همینی است که در تصاویر مشخص است. ضمن آن که برای اجرای برنامه‌ی دات‌نتی تحت مونو نیازی به کامپایل مجدد آن نیست و من بدون کامپایل مجدد و با استفاده از فایل اجرایی تولید شده توسط ویژوال استودیو، پس از جایگزینی اسمبلی مربوط به SQLite توانستم برنامه را به کمک فرمان mono اجرا کنم.

پی‌نوشت ۲: نرم‌افزار ساغر راه حل نهایی برای مرور اشعار گنجور تحت لینوکس است. اینجا را ببینید.

خط فارسی در کامپیوتر: انتخاب میان زیبایی و کارایی؟

ه‌ی چسبان

در صفحه‌کلید پیش‌فرض فارسی ویندوز (XP، ویستا، ۷ و احتمالاً ۲۰۰۰) با کلید ترکیبی Shift+G می‌توانید نویسه‌ی «ۀ» را (برای فونت تاهوما) تایپ کنید. من تا مدتی «ه»های چسبان را بدون نوشتن کسره‌ی تبدیل شده به «ی» تایپ می‌کردم: «کسره اضافه». تا مدت نسبتاً زیادی هم این «ی» را به طور کامل در حالی که با نیم‌فاصله از کلمه‌ی اصلی جدا شده تایپ می‌کردم: «کسره‌ی اضافه». اما اخیراً با کشف نحوه‌ی تایپ «ۀ» (به یاد کتابهای درسی ابتدایی) خیلی جاها از این نویسه کمک گرفته‌ام: «کسرۀ اضافه». راه حل آخری (علی‌رغم زیبایی ظاهری) برای وب به نظرم اصلاً مناسب نیست (برای جستجو مشکل ایجاد می‌کند، علی‌رغم آن که برای چاپ راه حل خوبی است) و راه حل منطقی‌تر (کسره‌ی اضافه) به نظرم نازیباست.

پی‌نوشت: در صفحه‌کلید استاندارد ایران که با دریافت این برنامه و نصب آن در دسترس قرار می‌گیرد نویسهٔ «ٔ» را می‌توان با کلید ترکیبی Shift+N تای‍پ کرد که راه‌حل نهایی هٔ چسبان است، چون هم مشکل زیبایی را حل می‌کند و هم با توجه به این که یک نویسهٔ اضافی است برای جستجوپذیری متن مشکلی ایجاد نمی‌کند. نحوهٔ چینش حروف در این صفحه‌کلید را اینجا ببینید.

اعداد فارسی

ترجیح زیبایی نحوه‌ی نمایش بر جستجوپذیری و آسانی انتقال، در جای دیگری هم احتمالاً مشکلات زیادی برای خط فارسی در وب ایجاد کرده و آن نحوه‌ی تایپ اعداد است. بسیاری از وب‌نویسان به کمک ابزارهای موجود و در بعضی موارد -در مورد کسانی مانند من- به هر سختی که شده اعداد را به شکل فارسیشان تایپ می‌کنند (۰۱۲۳۴۵۶۷۸۹ به جای 0123456789، اگر شما هم به نوع مشابهی از این مازوخیسم مبتلا هستید توصیه می‌کنم این ابزار را امتحان کنید). مرورگرها و ابزارهای موجود، اغلب توانایی نمایش شکل درست اعداد در میانه‌ی متون فارسی را ندارند و استفاده از شکل یونیکد نویسه‌های عددی فارسی مشکل نازیبایی اعداد لاتین در متون فارسی را حل کرده. اما آیا این راه حل درست است؟ شما اگر بخواهید در متن صفحه‌ی وبی که اعداد آن با این شیوه تایپ شده اعداد را جستجو کنید در جعبه‌ی جستجو چگونه اعداد را تایپ می‌کنید؟ آیا می‌توان اعداد تایپ شده به این شیوه را از جداول به مایکروسافت اکسل برد و جمع ستونهای آنها را به راحتی به دست آورد. علی‌رغم این مشکلات بنیادی، من و احتمالاً بسیاری دیگر از طرفداران این شیوه به این کار خود ادامه می‌دهیم!

ایران نستعلیق

یکی دو باری کاربران گنجور رومیزی از من خواسته‌اند که «ایران نستعلیق» را فونت پیش‌فرض نمایش شعرها قرار دهم. چند سالی هست که این فونت با حمایت شورای عالی اطلاع‌رسانی به صورت رایگان در اختیار فارسی‌زبانان قرار گرفته و یکی دو سالی هست که قرار است «به زودی» نگارش جدید آن عرضه شود. در هر صورت، علی‌رغم زیبایی، این فونت مشکلات زیادی دارد. بریده شدن بالا و پایین کلمات از مشکلات معمول آن است. ایراد جالب دیگری که من دیدم آن است که «اعتصامی» را «اغتصامی» نمایش می‌دهد:

به همین دلایل، حداقل تا چند سال بعد که احتمالاً نگارش بدون ایرادی از این فونت عرضه شود (یا به احتمال قوی‌تر، یک علاقمند زبان و خط فارسی بدون استفاده از بودجه‌های دولتی و صرفاً از روی دلسوزی و علاقه نگارش بهتری از چنین فونتی را ارائه کند) استفاده‌ی عملی از آن امکانپذیر نیست.