نمیدانم شما در موقعیتی قرار گرفتهاید که با شخصی یا گروهی وارد بحثی شوید که بعداً متوجه شوید که احمقانه بوده و اصلاً نباید وارد آن بحث میشدید؟ زمانی که طرفتان اصلاً در موقعیتی نبوده که بحث کردن با او فایدهای داشته باشد. به هر حال من با آن که شدیداً از بحث و جدل بر سر هر چیزی گریزانم یک بار این اتفاق برایم افتاد.
حدوداً دو سال پیش از جایی به من زنگ زدند و اطلاع دادند که قصد دارند روی یک پروژه طراحی سیستم تشخیص صحبت برای زبان فارسی کار کنند و چون من قبلاً با آنها تماس داشتم و میدانستند من تجربههایی در مورد یک سیستم مشابه دارم از من خواستند که با آنها همکاری کنم. واقعیتش خیلی خوشحال شدم چون فکر کردم میتوانم به زودی درگیر یک پروژه علمی و جدی آن هم در محل زندگی خودم بشوم. اما زمانی که برای آشنایی با تیم پروژه به محل آنها رفتم تازه متوجه شدم که اصلاً تیمی در کار نیست: پیشنهاد دهنده پروژه و راهبر احتمالی آن در آینده یک کارشناس ادبیات است که تا به حال دستش هم به کامپیوتر نخورده! او نشسته بود و برای خودش یک سری دستهبندی از صداها و بخشهای کلمات و حروف صدادار و بیصدا سر هم کرده بود و به خیال خودش کار مهمی انجام داده بود: کاری آنقدر مهم که فقط کافیست کامپیوتر این تفاوتها را بفهمد و از این به بعد هر چیزی که برایش میگویی برایت تبدیل به نوشته کند. در موقعیت عجیبی قرار گرفتم: شخصی که صاحب شرکت تماس گیرنده بود را درست نمیشناختم ولی با توجه به نوع کاری که انجام میدادند و مدرک تحصیلی طرف، تصور نمیکردم آنقدر از مرحله پرت باشد که این بابا را جدی بگیرد و تازه آن طور که بعداً فهمیدم انتظار داشته باشد من یک نفره، بدون بودجه و کمک و فقط با تکیه بر بافتههای ذهن آن آقای کارشناس سیستمی به این پیچیدگی را تحویل آقایان بدهم. مسأله آنقدر برای صاحب شرکت بدیهی بود که تصور میکرد مشکل ما فقط آن است که چطور روی نرمافزار نهایی قفل بگذاریم!
خلاصه این آقا ما را به این کارشناس محترم معرفی کرد و ما که تازه متوجه عمق فاجعه شده بودیم، تلاشی بیثمر را برای به باغ آوردن طرفین آغاز کردیم. آن یکی آقا نظریهاش را ظرف پنج دقیقه توضیح داد و جالب آنجا بود که در ارائه آن هم جانب احتیاط را رعایت میکرد نکند که ما نظریه آقا را برای خودمان بدزدیم و سرش بیکلاه بماند. من اندک اندک وارد بحث شدم و دو ساعت بعد وقتی به خود آمدم که صدای بلند من برای لحظاتی محیط آن شرکت را ساکت کرد. تازه فهمیدم چقدر بیهوده دارم وقتم را تلف میکنم. قراری نداشته را بهانه کردم و هر چه زودتر از محل گریختم! به هر حال تجربهای شد که حالا هر جا موقعیت را موقعیت جدل خیز و بحث برانگیزی میبینم حتی اگر شده با موافقت ظاهری با طرف صحبتم از بحث بیهوده دوری میکنم: به هر حال احمق جلوه کردن خیلی بهتر از احمق بودن است!
این جمله آخر بینهایت قشنگه !